Even virtueel samenzijn

“En, hebben jullie al heimwee?”, vragen mensen in Skypegesprekken, via WhatsApp, Facebook of in een ouderwetse SMS. En het is juist door al deze communicatiemogelijkheden dat de heimwee eigenlijk best meevalt.

In Nederland zit men nog aan het ontbijt als wij ons tegen (avond)etenstijd opmaken voor een Skypesessie. Daarover hoeven van tevoren niet per sé afspraken te worden gemaakt; iedereen is vaak online. Als de wifi een beetje meewerkt is er, luttele seconden later, een verbinding met thuis en kunnen we, in geluid en beeld, verhalen uitwisselen. Er komen shots vlokken voorbij, met dikgesneden bruin brood. We zien ontbijtkoek, een lekker eitje en karnemelk. Het is alsof we even thuis zijn.

Nichtjes en neefjes kijken een beetje verlegen naar die oom en tante aan de andere kant van de wereld, die nu ineens toch wel erg dichtbij zijn – zo pal op de ontbijttafel. Maar als we met hun papa’s en mama’s zijn bijgepraat, komen ze los met verhalen over vriendjes en vriendinnetjes en nieuwe kleren en een dansje en een gekke bek en later krijgen we via WhatsApp een vrolijke foto van een breedlachend nichtje, zingen ze in een video een liedje voor ons en zien we ze hand in hand voor het eerst samen naar school gaan.

Pas als het filmpje is uitgespeeld voelt Nederland ineens heel ver weg. Meer dan eens heeft Jiska zin om haar nichtjes eens lekker te knuffelen en ik wil mijn jongste nichtje ook wel eens in het echt zien. Maar daarvoor is er helaas nog geen app op de tablet of telefoon. In plaats daarvan spelen we ‘Raad het plaatje’: uit een opname van 30 seconden Nederlandse radio moeten wij het nummer raden.

Jiska’s opa kan het beste benoemen hoe wonderlijk dit allemaal is. Dus dat doet hij dan ook uitvoerig in het Skypegesprek dat we met hem houden. “Ik kan je heel goed zien op de televisie”, zegt hij. “Tablet!”, klinkt het op de achtergrond. “Hoe heet zo’n ding?”. “Tablet!!”. “Een computer…, nou ik zie je heel, héél goed!”. “Ja, lachen jullie maar om die ouwe opa hè”. En dat doen we zeker; we hebben pret voor tien.

Soms is er simpelweg te veel te bespreken. Wordt er zoveel gedeeld dat we aan het eind gewoon een beetje moe zijn van het enthousiasme. Andere keren kunnen we gewoon even lekker kletsen over niks. Omstebeurten vertellen we elkaar een nieuwtje. Over wie er allemaal zwanger zijn of hoe het gaat op de volleybal en hoe het gaat op het werk. In zo’n gesprek krijgt het beste medicijn tegen heimwee een naam: even virtueel samenzijn.