Over reizen en duurzaamheid

Eerst even terug naar onze woonplaats, Den Haag, die dit jaar met twijfelachtige eer de status draagt van dichtstbevolkte plaats van Nederland. Samen met een gemiddelde van 6.710 anderen, delen we de éne vierkante kilometer waarop ook ons huis gebouwd is. Het huis kochten we nadat we opgroeiden in de regio. Ruim tien jaar later weten we beter: het gras ís groener bij de buren, van de buren, van de buren – enzovoort – tot we met onze dromen als kompas zo ver als in Mongolië terechtkwamen.

Gaandeweg kwamen we erachter dat we simpelweg de rust zoeken die ongerepte natuur nog kan bieden. Daarvoor zijn we in Den Haag aan het verkeerde adres. We vonden het wel in dunbevolkte landen, zoals in IJsland, Namibië, Canada, Scandinavië en dus ook Mongolië. Van dat rijtje valt zo achteraf gezien de aantrekkingskracht goed te verklaren. Ook in Drenthe, de dunstbevolkte provincie van ons land vonden we een mooi plekje. We proberen al wat dichter bij huis te blijven..

Want tussen waar we thuis zijn – bij familie en vrienden, in een land waar we letterlijk en figuurlijk de weg kennen – en waar we ons thuis voelen – in de rust van eindeloze natuur, liggen vaak duizenden kilometers. We hebben de mogelijkheden om er te komen, maar de meesten hebben een schaduwzijde: de afbraak die ze veroorzaken van juist die natuur waar we zo van zijn gaan houden. Onze ecologische voetafdrukken laten een spoor achter, waar we ook heenreizen.

Natuurlijk schuldbewust reizen we bij voorkeur in een rustiger tempo met de auto. Dat is beter mogelijk sinds we onderweg werken. Zo kunnen we in een langere periode gaandeweg allerlei reisbestemming en route aandoen, zonder daar telkens voor op en neer te hoeven te rijden, laat staan te vliegen. Naar Kroatië reisden we vrij getrouw de kortste route van huis tot een duikbestemming en maakten onderweg prachtige tussenstops in Duitsland, Oostenrijk, Italië en Slovenië. Daar hebben we dan veel plezier van veel natuurvriendelijk wandelen of fietsen. Op andere plekken is de kano om deze reden ook favoriet.

Maar uitstoot veroorzaken we. Zéker op weg naar de Malediven. Vertwijfeld klikken we daarom de optie voor CO2 compensatie aan, waarmee we voor zo’n €35 de uitstoot schijnen te kunnen compenseren door groene investeringen. Zo zouden we met een schoon geweten naar de eilanden moeten kunnen. Desondanks zullen ze naar alle waarschijnlijk binnen twee eeuwen onder water staan door de zeespiegelstijging. Daartegen zet onze bijdrage blijkbaar geen zoden aan de dijk.

Dan is de conclusie eenvoudig: we komen nergens met een écht schoon geweten. Maar een oplossing? Die is voor ons minder duidelijk. Er gaat nog wel meer schuil achter onze reisdrang en ons aandeel in het probleem – ook buiten reizen. Dan zijn er ook nog veel vragen, zoals: duurzaam voor wie of wat? Met voortschrijdend inzicht proberen we een eindeloze weg te vinden.