Uitgelicht…onze Tibetaanse gids

Wij hadden Le op zo’n 45 jaar geschat. Gevangen in eigen land, geschoold om het zware nomadenbestaan te kunnen vervangen voor een baan die de hele dag door tot angst leidt. Na maar zeven dagen Tibet, is er met onze gids een band ontstaan die we niet vergeten. Als kind groeide Le op in het oosten van Tibet, tegen China aan. Zijn familie leeft daar tot op de dag van vandaag een nomadenbestaan in één van de vele gers die het ruige landschap van Tibet sieren. Dat het leven in en om zo’n tent niet zo mooi is als het lijkt, blijkt uit de gesprekken die we in de loop van de week met Le hebben.

Er worden paarden, koeien, stieren en yaks gehouden rond de ger. De familie reist met de dieren over het Tibetaanse plateau, altijd op zoek naar grond waarop de dieren kunnen grazen. Le heeft een leerachtig bruine huid, het zonlicht hoeft op deze hoogte een relatief kleine afstand door de atmosfeer af te leggen en schijnt daardoor genadeloos. De winters, vertelt Le, zijn ondanks dat bitter koud. Als wij met drie lagen kleding aan de voet van de Mount Everest staan, draagt hij slechts dezelfde blouse en een dun jasje dat hij al de hele week draagt. 0°C bij een straffe wind komt voor een Tibetaan niet in de buurt van koud.

Als 24 jarige wordt hij naar de stad gestuurd. In Lhasa kan hij onderwezen worden. Een kans die hij met beide handen aangrijpt. Talen hebben zijn focus, want als je kan communiceren kan je anderen begrijpen en begrip leidt tot verbetering. Met een goede basis Engels is het tevens mogelijk om gids te worden en toeristen zoals wij door Tibet te begeleiden. Daar kan je van leven, al is het met moeite; omdat de toeristen alleen in de zomer komen, moet je de winter doorkomen op het inkomen uit deze maanden.

In de winter is er dan tijd om de familie op het platteland te bezoeken. Een auto wordt afgeladen met nuttige cadeaus, die verwacht worden door moeder en zussen. Potten, pannen, kleding en eten moeten het magere bestaan in zijn geboortedorp een beetje vergemakkelijken. Zoals we vaker zullen zien, vormt het geloof een belangrijke houvast in zo’n arme samenleving. Le weet veel van het Buddhisme; kan er tot vervelens toe over vertellen. Het lijkt het leven niet altijd makkelijker te maken. Bijvoorbeeld de overtuiging om geen vissen te doden, maar bij voorkeur groot vee, omdat je dan minder levens vernietigt, zal een lege maag niet vullen. Maar je beseft dat de verhalen over de gedisciplineerde wijsheid van Buddha en de Dalai Lama, verteld in de gloed van een fornuis dat brandt op de uitwerpselen van yaks, koude avonden in een eenzame ger kunnen opwarmen.

Het alternatief is zelfgebrouwen gerstebier. Gemaakt van hetzelfde ingrediënt dat de basis is voor samba, een soort bloem dat met water als ontbijt wordt gegeten, of gepoft als tussendoortje wordt gegeten. Variatie is een luxe die de Tibetanen zich alleen door hun creativiteit met dit graan kunnen permitteren.

In de loop van de laatste twee dagen voor onze grensovergang naar Nepal leren we Le pas echt kennen. Eerst vraag ik hem wat wijsheid voor hem betekent. “Je talenten benutten”, is Le’s antwoord. Een credo dat hij duidelijk naleeft. Het gaat hand in hand met zijn passie voor leren. Hij vult aan: “Kennis is als het oog, zonder ogen ben je blind en kan je niet zien”.

Al de hele week brengen we hem aan het fluisteren als we vragen naar de politieke kwesties die Tibet treffen. Uiteindelijk verteld hij over zijn angst voor de Chinese overheid. Een groepje Chinese mannen dat onschuldig zit te kaarten in de hoek van het café waar we eten in Lhasa, voelt voor Le als een bedreiging. Hij heeft constant het gevoel dat hij gevolgd en afgeluisterd wordt. Hij is bang dat hij met zijn werk zijn familie en zichzelf in gevaar brengt. Hierover maakt hij zich zo’n zorgen dat hij soms liever een einde aan zijn leven zou maken.

Nog liever gaat hij met ons mee over de Nepalese grens, zegt hij meermaals als we staan te wachten tot de Chinese douaniers hun posten in komen nemen. Een paspoort, dat voor ons als een soort vrijkaartje fungeert, krijgen Tibetanen echter niet van de Chinese overheid. Op deze manier worden de Tibetanen in feite opgesloten in eigen land. Zijn wijsheid en talenten geven hem de hoop om vol te houden. Deze winter hoopt hij een computer te kopen en met behulp van het internet nog meer te leren. Ook wil hij zijn rijbewijs gaan halen. Met deze aanvullingen op zijn vaardigheden hoopt hij een veiligere bron van inkomsten te krijgen.

Le is zeker 200% ‘approved’!

Blijf op de hoogte!

Ontvang een wekelijkse e-mail met de laatste blogberichten

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Reacties

    Loek (vader Melissa).
    11 dec 2013

    Je beseft vaak niet in welke vrijheid wij leven. Maar zeker na zo’n verhaal ga je dat wel weer beseffen.
    Jullie zullen met jullie reiservaringen ook vele wijsheden rijker zijn. Ga zo door, groetjes Loek.

      Pim
      13 dec 2013

      Bedankt Loek! We komen inderdaad een hoop te weten.

    Hetty
    15 dec 2013

    Wat een uit het hart gegrepen verhaal. Zeker herkenbaar en wat triest en verdrietig dat na 30 jaar er nog geen verandering is gekomen tegen de onderdrukking van de Chinezen. In 1982 was ik in Nepal waar ik veel Tibetanen heb gezien en gesproken. Ik heb altijd hun doorzettings- vermogen en moed bewonderd. Een leider als de Dalai Lama is voor hun heel belangrijk en geeft houvast in hun hard en moeilijk bestaan. De prachtig…

    Lees meer
      17 dec 2013

      Bedankt voor je mooie reactie Hetty. Op zulke plekken en momenten staan we zeker vaak stil bij het goede leven in Nederland en het soms moeilijkere leven voor mensen op andere plekken in de wereld.

Reageer of stel een vraag

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Verplicht voor reageren.

Let op: Je gebruikt een oude browser met beveiligingsrisico's waarin deze website niet goed werkt.
Gebruik Chrome of kijk op Browse Happy om een nieuwe browser te installeren.